Chia, (Salvia hispanica) bitkisi nane ailesine mensup. Ama nane gibi yaprakları için değil tohumları için yetiştiriliyor. Bitkinin anavatanı Meksika ve Guatemala. Kristof Kolomb'un gemileri Amerika kıyılarına demirlemeden önce Aztekler ve diğer Orta Amerika yerli kültürleri için önemli bir tarım ürünüydü.
Günümüzde chia tohumlarının sağlığa olan olumlu etkisi bilinmekte. Tohumlar lif ve omega-3 yağ asitleri bakımından zengin. Chia'nın modern dünyada yeniden keşfinden sonra Arjantin, Avustralya, Bolivya, Peru ve Amerika Birleşik Devletleri dahil olmak üzere birçok ülkede ticari olarak yetiştirilmekte.
Chia, 15.yüz yıldan önce Orta Amerika'da yemeklerin yanı sıra tıbbi amaçlarla da kullanıldı. Fasulye, mısır ve kabakla birlikte, çia tohumları yerli halkın diyetinin önemli bir bölümünü oluştururdu. Aztekler tohumları genellikle kavurur ve un haline getirirdi. Aztek savaşçıları ile haberciler uzun yolculuklarda beslenme için tohumlara ağırlık verirdi. Çia'nın kültürel ve dini önemi nedeniyle, işgalci İspanyollar tohumun tarımını yasakladı ve onu buğday ve arpa gibi yabancı tahıllarla değiştirdi.
Chia bitkisi, 20. yüzyılın sonlarına kadar gıda ürünü olarak büyük ölçüde göz ardı edildi, Tarım mühendisi Wayne Coates'in bitkiyi 1990'ların başlarında tanıtmaya başlamasıyla çia, alternatif bir tarım ürünü ve sağlık ürünü olarak tanınmaya başlandı.
Beslenme açısından, chia tohumları bitki kaynaklı omega-3 yağ asidi olan alfa-linolenik asitin (ALA) en yoğun kaynaklarından biri. Ayrıca, lif, protein, kalsiyum, demir, magnezyum, çinko ve antioksidanlar bakımından zengin. Diğer tohumların aksine chia tohumları besin değerlerini artırmak amacıyla ezilmesine gerek kalmadan kolayca sindirilebilir ve bu nedenle bütün olarak yenilebilir. Salatalara, sandviçlerin içine, sıcak veya soğuk tahıl yemeklerinin veya yoğurdun üzerine serpilerek tüketilebilir. Tohumlar su, meyve suyu veya süt ile karıştırılarak yoğun bir içecek veya puding yapmak için kullanılabilir. Chia tohumlarının yüksek lif içeriği ve jel haline gelebilmesi ona tok tutma özelliği kazandırır. Chia tohumlarının kalp hastalıklarını, kanseri ve yüksek tansiyonu önleyici olduğuna dair çalışmalar da mevcut.
İşte doğanın bu harika tohumu LaVita'nın bazı ürünlerinde de kullanılmakta. Glutensiz limonlu chialı ve kakaolu chialı bu ürünlerimizden bazıları.